مطالعه علم ‏سنجی جایگاه کشورهای خاورمیانه در جغرافیای سیاسی اطلاعات

Authors

  • سعید اسدی استادیار و مدیر گروه علم اطلاعات و دانش‏شناسی دانشگاه شاهد تهران
  • علی شرفی دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‏شناسی دانشگاه تهران
Abstract:

هدف: هدف این پژوهش مطالعه جایگاه کشورهای خاورمیانه و تعیین کشورهای قدرتمند اطلاعاتی، وابسته و ضعیف آن‏ها براساس چارک تولیدات علمی و همکاری‏های علمی در جغرافیای سیاسی اطلاعات است. روش‌: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع علم‏سنجی است که با روش‏های اسنادی و تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه پژوهش 16 کشور خاورمیانه است که براساس تولیدات علمی و همکاری‏های علمی منطقه‏ای و فرامنطقه‏ای از سال 2008-2017 مورد مطالعه قرارگرفته‏اند. داده‏ها از پایگاه‏های اطلاعاتی اسکوپوس، بانک جهانی و سایت مرکز آمار فلسطین استخراج، و برای تجزیه و تحلیل آن‏ها از نرم‏افزارهای اکسل و اس‏پی‏اس‏اس استفاده شده است. یافته‏ها‌: براساس یافته‏ها بترتیب کشورهای ترکیه، عربستان، ایران و مصر در جایگاه اول تا چهارم در جغرافیای سیاسی اطلاعات خاورمیانه قرار دارند و با اختصاص دادن بالای 75درصد چارک(3Q) شاخص‏ها به خود جزو کشورهای قدرتمند اطلاعاتی محسوب می‏شوند. کشورهای رژیم صهیونیستی، قطر، امارات، اردن، عمان، کویت، عراق و فلسطین بترتیب در جایگاه پنجم تا دوازدهم خاورمیانه قرار دارند و با اختصاص دادن 25تا50درصد چارک(2Q) شاخص‏ها به خود جامعه کشورهای وابسته را تشکیل می‏دهند. و چهار کشور لبنان، بحرین، یمن و سوریه در جایگاه سیزدهم تا شانزدهم جغرافیای سیاسی اطلاعات خاورمیانه قرار دارند و با کسب 25درصد چارک(1Q) شاخص‏ها کشورهای ضعیف خاورمیانه را تشکیل می‏دهند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جغرافیای سیاسی به‌مثابۀ یک علم تجربی

 در یک تقسیم کلی می‌توان علم را به دو معنای عام و خاص درنظر گرفت. علم در معنای کلی و عام، مشتمل بر مجموع دانستنی‌ها، صرف‌نظر از موضوع، محتوا و روش‌شناسی آن است. در زبان انگلیسی، از این معنای علم با واژۀ knowledge [1] یاد می‌شود. علم در مفهوم خاص، به آن دسته از معرفت‌ها گفته می‌شود که ویژگی تجربی و آزمون‌پذیر دارند و با واژة science [2] معرفی می‌شوند. براساس ضابطة تجربه­پذیری، بسیاری از علوم و م...

full text

مطالعه مقاله‌ های داغ کشورهای خاورمیانه در پایگاه شاخص‌های اساسی علم (ESI)

The current study has been performed with the purpose of investigating hot papers of Middle-East countries in database of Essential Science Indicators (ESI). Number of hot papers of each country was identified and the result showed that among 19 countries located in middle-east region only 9 of them have hot papers, and Turkey has been assigned the first rank in this region regarding the number...

full text

جایگاه مفاهیم علم و ظن در اعتبار سنجی خبر واحد

خبر، یگانه مسیر دستیابی برخی از معارف و آموزه های دین است. از این روی جایگاه بی­بدیلی در کشف معارف دین دارد. جایگاه خبر پیوسته به یک شکل نبوده بلکه دچار تغییر شده و نهایتاً تنزل یافته است. خبر واحد (ثقه) ابتداء علم تلقی می‌شد؛ اما بعدها به دلیل تحولات علمی و فرهنگی، برخی دست­یافتن به علم را از راه خبر انکار نمودند. از این رو بیشتر اخبار را ظنی خواندند و عمل به آن را جائز ندانستند. عدم حجیت خبر و...

full text

بررسی آثار فساد و بی‌ثباتی سیاسی بر عملکرد محیط‌زیست (مطالعه موردی: کشورهای منتخب خاورمیانه)

امروزه موضوع حفاظت از محیط‌زیست و جلوگیری از تخریب آن به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های فراروی جامعه جهانی مطرح شده است. پژوهش حاضر در تلاش برای شناسایی عوامل موثر بر این پدیده، با رویکرد اقتصاد سیاسی به بررسی تاثیر فساد و بی‌ثباتی سیاسی بر شاخص عملکرد محیط‌زیست در کشورهای منتخب خاورمیانه، شامل ایران، طی سال‌های 2002 الی 2012 با استفاده از داده‌های تابلویی می‌پردازد. در الگوی این پژوهش، برای نش...

full text

نقش کشورهای جهان در نیم قرن تولید علم حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی: مطالعه علم سنجی و تحلیل شبکه اجتماعی

پژوهش حاضر با استفاده از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی به مطالعه نقش کشورهای جهان در تولیدات علمی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی طی سال های 1963 تا 2012 میلادی می پردازد. جامعه پژوهش از تعداد 58757 مقاله تشکیل شده که در دوره زمانی 50 ساله مورد بررسی در 83 مجله این حوزه به چاپ رسیده و در پایگاه وب علوم نمایه شده اند. در این پژوهش نحوه تکامل و پیکربندی شبکه هم تألیفی کشورها با استفاده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 13

pages  81- 100

publication date 2018-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023